Apakah syarat-syarat utama Perjanjian Inggeris-Belanda 1824. Nyatakan kesan-kesan perjanjian ini ke atas Kesultanan Johor dan hubungan British dengan Negeri-negeri Melayu sebelum 1874.
A. Pendahuluan
British dan Belanda berusaha untuk memperluaskan jajahan takluk mereka di Timur terutamanya Asia Tenggara pada abad ke-17.
Mencari penempatan yang sesuai untuk dijadikan pangkalan perdagangan dan tentera di rantau Asia Tenggara.
Perbalahan antara Belanda dengan British kerana monopoli Belanda dalam perdagangan di Kepulauan Hindia Timur.
Tercetus peristiwa pembunuhan beramai-ramai di Ambon pada tahun 1623.
B. Syarat-syarat Perjanjian Inggeris-Belanda
1. Butir-butir Wilayah
Belanda menyerahkan semua loji-lojinya di India, Melaka dan semua jajahan takhluk
Melaka
Belanda menarik balik bantahannya ke atas pendudukan British di Singapura dan mengiktirafkan kedudukan Singapura sebagai pelabuhan milik Britain.
British berundur dari Sumatera dengan menyerahkan Bangkahulu dan semua kawasan milik Syarikat Hindia Timur (EIC) di Sumatera
Belanda berjanji tidak membuka sebarang penempatan atau membuat sebarang perjanjian dengan mana-mana pemerintah di negeri-negeri Melayu.
British bersetuju tidak membuka sebarang penempatan atau sebarang perjanjian dengan mana-mana pemerintah di Sumatera atau kawasan selatan di Selat Singapura termasuk pulau-pulau Karimon dan Kepulauan Riau-Lingga.
2. Butir-butir Perdagangan
Kapal-kapal dagangan dibenarkan memasuki wilayah masing-masing dengan syarat mengenakan bayaran yang ditetapkan oleh kedua-dua pihak.
Belanda tidak dibenarkan mengamalkan dasar monopoli di kawasan Kepulauan Melayu tetapi dihadkan dalam monopoli rempah di Kepulauan Maluku.
Kedua-dua pihak bersetuju tidak mengganggu hubungan perdagangan satu sama lain dengan kuasa tempatan dan bersetuju untuk bekerjasama menghapuskan kegiatan lanun.
Kedua-dua pihak hendaklah memberi layanan istimewa kepada pihak yang satu lagi semasa berurusan di India, Kepulauan Ceylon (Sri Lanka) dan kepulauan Melayu. Peraturan- peraturan am tentang cukai kastam yang harus dibayar akan dirangka.
3. Butir-butir Kewangan
Belanda bersetuju membayar sebanyak £100000 pound untuk menjelaskan hutangnya kepada British.
C. Kesan-kesan Perjanjian Inggeris-Belanda
1. Membuka jalan kepada perluasan kuasa politik dan ekonomi British serta Belanda
Melibatkan diri di kawasan masing-masing tanpa sebarang gangguan daripada kuasa-kuasa Barat yang lain
Terlibat secara tidak langsung dalam hal ehwal politik tempatan
2. Kepulauan Melayu terbahagi kepada 2 lingkungan pengaruh
Kawasan di sebelah utara Singapura dalam lingkungan pengaruh British
Kawasan terletak sebelah selatan Singapura menjadi milik Belanda
Menamatkan masalah perebutan kawasan antara British dan Belanda
3. Empayar Johor-Riau terpecah menjadi dua
Bahagian Riau Lingga di bawah kekuasaan Belanda
Tanah Besar Johor (Johor sebenar) di bawah kawalan British
4. Menamatkan masalah perebutan takhta Johor
Sultan Hussien diiktirafkan sebagai Sultan Johor manakala Sultan Abdul Rahman berkuasa di
Riau Lingga sahaja
Kedudukan Sultan Hussien semakin merosot di Johor kerana peranan Temenggung lebih menonjol disebabkan sokongan dan hubungan baik dengan British.
1855, jurai keturunan Bendahara sebagai sultan di Johor berakhir apabila putera Sultan Hussien iaitu Sultan Ali Mangkat dan Temenggung Ibrahim telah ditabalkan sebagai Sultan Johor
D. Kesimpulan
Tidak mencapai sepenuhnya matlamat menamatkan persaingan dan persengketaan antara British dan Belanda di Timur. Malah membuka jalan kepada British untuk campur tangan di Negeri-negeri Melayu.
Bagi Kesultanan Johor pula, berakhir dengan keturunan Temenggung sebagai sultan di Johor hingga hari ini.
Tiada ulasan:
Catat Ulasan