Nota Ringkas Gerakan Penentangan di Sabah

1. Gerakan penentangan di Sabah.

a. Penentangan Pangeran Samah (1884).

i. Pada tahun 1884, masyarakat tempatan daripada suku kaum Bajau yang diketuai oleh Pangeran Samah telah bangkit menentang pihak berkuasa British. Kebangkitan dan kemarahan itu dikatakan berpunca daripada tindakan SBBU mengenakan cukai ke atas aktiviti mengutip sarang burung.

ii. Pangeran Samah dikatakan dengan sengaja melambat-lambatkan kutipan sarang burung untuk jualan bagi mengelakkan cukai yang dikenakan oleh pihak berkuasa British.

iii. Selepas lima tahun berlalu, pihak berkuasa SBBU telah memutuskan untuk mengambilalih perusahaan tersebut. Keputusan dan tindakan yang dibuat oleh pihak berkuasa British itu telah menyebabkan Pangeran Samah dan pengikutnya bertindak menutup jalan ke gua Gomantong, tempat kutipan sarang burung dijalankan.

iv. Apabila pasukan peronda tiba untuk membuka jalan yang ditutup oleh Pangeran Samah, mereka telah diserang. Dalam pertempuran tersebut, pasukan suku kaum Sulu dapat dikalahkan manakala Pangeran Samah sendiri telah terbunuh.

b. Penentangan Malingkote atau Tahang (1891).

i. Pada tahun 1891, masyarakat tempatan terdiri daripada orang-orang Murut dari daerah Padas dan Tenom telah bangkit menentang SBBU. Kebangkitan dan penentangan ini diketuai oleh seorang pemimpin yang bernama Malingkote. Beliau dipercayai mempunyai kuasa ghaib dan kebal. Keistimewaan yang ada pada beliau telah tidak diiktiraf oleh pihak berkuasa British malah telah cuba untuk menghapuskannya.

ii. Tindakan British untuk menghapus kekuatan dan keistimewaan Malingkote telah melahirkan rasa tidak puas hati pengikutnya, menyebabkan mereka bangkit menentang SBBU. Penentangan tersebut berlanjutan selama setahun tetapi akhirnya berjaya dihapuskan oleh pihak berkuasa SBBU.

c. Penentangan Mat Salleh (1894-1905).

i. Pada tahun 1894, Mat Salleh bersama pengikutnya telah bangkit menentang pihak berkuasa SBBU. Nama beliau yang sebenar ialah Datu Muhammad Salleh bin Datu Balu, merupakan seorang pembesar yang amat dihormati dan disegani. Berasal dari hulu Sungai Sugut dan berketurunan Suluk dan Bajau.

ii. Penentangan tersebut adalah berpunca daripada tindakan pihak berkuasa SBBU membakar kampung beliau di Sungai Sugat yang dituduh mencampuri urusan pentadbiran SBBU. SBBU juga telah memaksa penduduk tempatan untuk dijadikan buruh paksa bagi menjalankan kerja-kerja awam seperti membina jalan raya, jalan keretapi tanpa dibayar gaji. Malah pegawai-pegawai SBBU juga bersikap sombong serta tidak menghormati adat resam penduduk tempatan.

iii. Mat Salleh bersama pengikutnya telah bertindak membunuh dua orang pedagang Dayak, tetapi Mat Salleh enggan menyerahkan kedua-duanya kepada pihak SBBU. Ini menyebabkan pihak SBBU bertindak menyerang dan membakar kampung Mat Salleh di Pulau Jambongan. Namun Mat Salleh bersama pengikutnya berjaya melarikan diri.

iv. Pada tahun 1897, Mat Salleh telah menyerang kubu British di Pulau Gaya. Tindakannya itu telah menyebabkan SBBU bertindak balas dengan memusnahkan kubu Mat Salleh di Ranau. Kegagalan menangkap Mat Salleh menyebabkan British menukar taktik dengan memujuk Mat Salleh menandatangani perjanjian damai.

v. Syarat perjanjian tersebut ialah Daerah Tambunan akan diserah kepada Mat Salleh, boleh mentadbir secara bebas dan pengikut-pengikutnya akan diberi pengampunan.

vi. Namun SBBU tidak berpegang pada janji. Sebaliknya Daerah Tambunan telah diambil semula. Tindakan tersebut menye

SEJARAH 2 (Bahagian B)STPM TEMA 1 Sistem undang-undang di Filipina dan Indonesia

Sistem undang-undang yang diamalkan di Filipina dan Indonesia sebelum campur tangan Barat.

Pendahuluan

Sebagaimana adat dan hokum adat yang dipengaruhi oleh agama dan falsafah dalam pengamanalannya dan pelaksanaannya,peraturan dan undang-undang juga dipenagruhi oleh amalan tradisi,pengaruh keagamaan dan falsafah yang didukung oleh sesuatu masyarakat di Asia Tenggara iaitu di Filipina dan Indonesia.Pada kebiasaannya, undang-undang tersebut digubal oleh pemerintah untuk mengawal tingkah laku ahli masyarakat dan jika ada yang melanggar undang-undang akan dikenakan hukuman.

Isi-isi Penting

Filipina

1.            Masyarakat Filipina mengamalkan peraturan dan undang-undang yang berdasrkan budaya dan alam persekitaran.Undang-undang ini diamalkan sehingga kedatangan Sepanyol.

2.            Undang-undang bertulis digubal oleh datu. Undang-undang ini dikenali sebagai Undang-undang Kanun Marangtas yang bermaksud Orang besar-besar yang ditulis oleh Katu Sumakwel pada tahun 1250 masihi manakala satu lagi kanun iaitu Kanun Kalantiaw yang juga dikenali sebagai Kanun Keseksaan Raja Kalantiaw yang ditulis oleh Kalantiaw pada tahun 1433 masihi.Apabila undang-undang ini hendak dilaksanakan di kampong-kampung. Umalahokon akan ditugaskan untuk mengumumkan undang-undang tersebut di kampung-kampung.

3.            Perkara-perkara yang diadili dalam undang-undang tersebut ialah perhubungan keluarga,pemilikan harta,ekonomi,kesalahan jenayah,perceraian dan lain-lain yang bersangkutan dengan masyarakat dan Negara.

4.            Dalam masyarakat Filipina,pelaksanaan undang-undang dilakukan secara terbuka.Semasa perbicaraan dijalankan system undang-undang ini tidak menyediakan peguam,kerani mahkamah dan lain-lain.Pihak yang menuntut dan yang kena tuntut akan merayu kes-kes mereka sendiri dan mengemukakan saksi-saksi sendiri sewaktu proses perbicaraan dilangsungkan.Saksi-saksi akan mengangkat sumpah dan akan menyatakan perkara yang benar sahaja.

5.            Kedua-dua undang-undang ini lebih menekankan tradisi.Misalnya bagi kesalahan membunuh dan menyamun adalah satu kesalahan berat dan pesalah akan dijatuhi hukuman mati,menjadi abdi,atau dibakar hidup-hidup. Manakala bagi kesalahan kecil pula,pesalah akan dihukum sebat atau digigit kerengga,dipaksa berenang selama beberapa jam atau didenda.

6.            Dalam melaksanakan sesuatu hukuman,jika kes-kes yang diadili menimbulkan keraguan,pesalah-pesalah akan diuji terlebih dahulu.Salah satu ujian yang dijalankan ialah menyelam di dalam sungai.Sesiapa yang dapat menyelam lebih lama akan membuktikan dia tidak bersalah tetapi jika sebaliknya berlaku,ia akan diisytiharkan bersalah.Ada juga ujian lain yang digunakan seperti menggunakan air mendidih dan sebagainya.

7.            Bagi kesultanan Sulu pula,mereka mengamalkan Kanun Sulu yang mempunyai pengaruh Islam.Kanun ini dikuatkuasakan pada masa zaman pemerintahan Sultan Jaml ul-Azan pada tahun 1862 telah diguna pakai sehingga ke hari ini.

Indonesia

1.            Undang-undang di Indonesia dipengaruhi oleh agama Hindu Buddha dan agama Islam.Penggunaan undang-undang yang mempunyai elemen-elemen agama Hindu oleh pemerintah Indonesia terutama di Jawa Tengah dan Jawa Timur telah lama diamalkan.Elemen-elemen agama Hindu dapat dilihat dalam Babad Tanah Jawa,Babad Mataram dan lain-lain.Undang-undang ini telah menetapkan kerajaan sebagai wakil kepada Kosmos,sementara raja-rajanya pula adalah penjelmaan dewa-dewi terutama Dewa Siva dan Dewa Vishnu. Kesucian rohani ini telah dikaitkan dengan keunggulan politik dan kemuncaknya raja tidak boleh disingkirkan.

2.            Kedatangan Islam ke pulau-pulau Indonesia pada abad ke-14 masihi mula menggantikan pengaruh keindiaan dengan ajaran Islam.Kerajaan –kerajaan Islam seeprti Kesultanan Demak mula wujud di persisran pantai Pulau Jawa. Di Pulau Jawa,ahli-ahli sufi telah berdakwah kepada masyarakat tentang perkara-perkara yang bertentangan dengan mistik dan keagungan ajaran Islam.Mulai abad ke-17,di bawah pemerintahan Sultan Agung,raja-raja Hindu-Buddhandi Pulau Jawa telah mula dihapuskan sehingga mereka hanya mampu menumpukan kekuasaan di Pulau Bali sahaja.

3.            Setelah Islam berjaya menguasai Pulau Jawa,maka para pemerintah menggunakan undang-undang Islam yang juga dikenali sebagai hukum syarak serta pengaruh Hindu yang juga dikenali sebagai asimilasi.Antara yang diasimilasikan ialah undang-undang Mataram,Nawala Pradata,Angger Agen dan Angger Sedasa.Penggunaan undang-undang inji telah menukar gelaran raja kepada sultan dan menghapuskan unsure perlambangan raja sebagai tuhan. Perlambangan ini juga digantikan dengan konsep khalifah atau yang memegang amanah. Sistem undang-undang Islam telah diguna pakai dalam system perundangan kerajaan Jawa Tengah sejak abad ke-17.

4.            Pengaruh Islam terus meresap ke dalam system perundangan di Indonesia.Teks-teks perundangan Islam seperti Undang-undang Acheh,Undang-undang Minangkabau,kanun Luwuran di Maguindanao,Kanun Sulu dan teks Undang-undang Jawa membicarakan tentang undang-undang diri,keluarga,agama,jenayah,harta dan lain-lain.Selain itu,tatacara pemerintah untuk memerintah juga dijelaskan dalam teks tersebut.Kesemua teks yang memaparkan kedudukan system perundangan Islam adalah kukuh dan mendapat perakuan daripada masyarakat.

Kesimpulan

Kesimpulannya, undang-undang adalah bertujuan menjaga keamanan,keharmonian,tanggungjawab rakyat kepada pemerintah dan sebaliknya.Kedatangan barat ke Filipina dan Indonesia sedikit sebanyak telah mula berubah dan ada yang terpaksa menurut kehendak Barat.Sistem perundangan Barat mula diguna  pakai di kedua-dua negara.

SEJARAH 2 (Malaysia)STPM TEMA 3 Faktor-faktor pembentukan Gagasan Malaysia

Huraikan faktor-faktor pembentukan Gagasan Malaysia pada tahun 1963.
Pendahuluan (3/2 m)
Konsep Persekutuan Tanah Melayu pada mulanya dicadangkan oleh Lord
Brassey, iaitu Pengarah Syarikat Borneo Utara British pada tahun 1887 yang
merangkumi penyatuan Tanah Melayu, Singapura dan Borneo. Pada tahun 1947
Sir Malcom MacDonald, Pesuruhjaya Tinggi British Asia Tenggara mencadangkan
idea yang sama. Konsep negara berbentuk persekutuan semakin menarik
perhatian apabila Tunku mencadangkan penubuhan Malaysia dalam Perhimpunan
Agong UMNO 25 Disember 1955. Setelah Tanah Melayu mencapai kemerdekaan
pada 31 Ogos 1957, Tunku sekali lagi mencadangkan penubuhan Malaysia, iaitu
pada 27 Mei 1961. Cadangan ini telah disambut baik oleh kerajaan British kerana
tujuan penubuhan Gagasan Malaysia adalah untuk mewujudkan sebuah negara
yang kuat dari segi ekonomi, politik dan sosial.
Isi (20 m)
Faktor-faktor Pembentukan Gagasan Malaysia
1. Perkembangan politik di Singapura.
a. Ancaman komunis merupakan masalah serius kepada negara. Masalah
yang sama turut berlaku di Singapura. Pengaruh komunis meluas di Singapura
pada tahun-tahun 1950-an. Fahaman komunis telah merebak ke sekolah-sekolah
Cina dan kesatuan-kesatuan sekerja. Fahaman komunis telah menyerap masuk ke
dalam Parti Tindakan Rakyat (PAP) yang memerintah pada masa itu. Keadaan ini
memberi tekanan politik yang kuat ke atas Lee Kuan Yew. Tunku bimbang
sekiranya pengaruh komunis di Singapura tidak dibendung kemungkinan besar
fahaman komunis akan merebak ke Tanah Melayu. Kejayaan golongan komunis
menguasai sebahagian ahli PAP telah membawa kepada penubuhan Parti Sosialis
yang dipimpin oleh Lim Chin Siong. PAP akhirnya mengalami perpecahan
sehingga mengalami kekalahan kepada Parti Sosialis dalam pilihan raya 1961 di
kawasan Hong Lim dan Anson. Keadaan ini menguatkan alasan Singapura untuk
menyertai Gagasan Malaysia.
b. Lee Kuan Yew cuba menghapuskan golongan kiri dalam PAP dengan
menyingkirkan golongan tersebut dari PAP, namun pengaruh golongan kiri
semakin berkembang. Keadaan ini membimbangkan Tunku Abdul Rahman
Rujukan Online – http://sejarahstpm.blogspot.com Page 15
kemungkinan fahaman komunis akan merebak ke Tanah Melayu.
Ketidakmampuan Lee Kuan Yew membendung pengaruh komunis bukan sahaja
membimbangkan Tunku tetapi juga membimbangkan Britain dan Amerika Syarikat.
Oleh itu, kedua-dua negara itu menyokong gagasan Malaysia yang dikemukakan
oleh Tunku.
2. Perkembangan politik di Sarawak.
a. Pengaruh komunis turut berkembang di Sarawak sejak zaman pendudukan
Jepun lagi. Pihak komunis telah menubuhkan Liga Belia Demokratik Cina
Seberang Laut pada tahun 1947. Namun, pertubuhan itu diharamkan setahun
kemudian apabila darurat diisytiharkan. Bagi menggantikannya sebuah pertubuhan
sulit ditubuhkan iaitu Persatuan Belia Maju Sarawak (SAYA). Pertubuhan ini telah
menghasut orang-orang Cina terutamanya dalam kalangan pelajar dan petani.
Kesatuan sekerja dan sekolah-sekolah Cina di luar bandar telah digunakan untuk
menentang Inggeris. Antara propaganda yang dimainkan oleh pihak komunis ialah
sistem pendidikan Inggeris dikatakan mengancam pendidikan Cina.
b. Pengaruh komunis semakin kuat apabila mereka berjaya menembusi Parti
Bersatu Rakyat Sarawak (SUPP). Kerajan British telah melancarkan “operasi
pisang” bagi membanteras komunis dalam SUPP tetapi gagal. Semua ini telah
mendorong kepada pergabungan dalam Malaysia. Selain itu, pihak British
bimbang dengan ancaman komunis dari Indnesia. Parti Komunis Indonesia (PKI)
telah merebak ke wilayah-wilayah Borneo dan ini telah mengancam kepentingan
dan kedudukan British di Sarawak. Kebimbangan semakin memuncak apabila
pengaruh PKI mula merebak ke Brunei.
3. Mempercepatkan proses kemerdekaan
a. Penubuhan Malaysia telah mendorong mempercepatkan proses
kemerdekaan Sabah, Sarawak dan Singapura. Ini disebabkan negeri-negeri
tersebut berada dalam satu sistem pentadbiran yang sama, iaitu British. Malahan
negeri-negeri ini mempunyai hubungan politik dan ekonomi dengan Tanah Melayu
semasa pentadbiran British. Oleh itu, Tanah Melayu, Singapura dan negeri-negeri
Borneo akan mendapat faedah keseluruhnnya semasa pemerintahan British. Jika
Sabah, Sarawak, Brunei dan Singapura memperoleh kemerdekaan secara
berasingan sebelum tahun 1963, Tunku berpendapat negeri-negeri tersebut belum
bersedia dari segi politik dan sebagainya.
b. Pada masa itu Sabah dan Sarawak mempunyai Majlis Eksekutif dan
legislatif yang semuanya dilantik oleh gabenor. Brunei pula diperintah oleh
seorang sultan. Walau bagaimanapun, tiada perbezaan ketara antara pentadbiran
negeri itu dengan negeri yang wujud di tanah jajahan British yang berjiran
dengannya. Di Sarawak pilihan raya kerajaan tempatan telah diadakan pada tahun
1959 dan 1963, manakala di Borneo Utara pilihanraya pertama Lembaga
Rujukan Online – http://sejarahstpm.blogspot.com Page 16
Bandaran dan Majlis Daerah diadakan pada Disember 1962. Di Brunei pula
pilihanraya Majlis Penasihat Negeri diadakan pada Ogos 1962.
c. Kerajaan British telah mencadangkan pemerintahan sendiri bagi wilayahwilayah
Borneo atau bercantum dengan Tanah Melayu. Tunku berpendapat
melalui percantuman dengan Tanah Melayu rancangan komunis akan dapat
digagalkan dan kemerdekaan negeri-negeri Borneo dapat dipercepatkan. Kerajaan
British telah berjanji untuk memberi kemerdekaan dalam tempoh yang terdekat
sekiranya Sabah, Sarawak, Brunei dan Singapura bersedia menyertai
Persekutuan Malaysia.
4. Keseimbangan Kaum.
a. Kemasukan negeri-negeri Borneo dalam Malaysia juga untuk mewujudkan
keseimbangan komposisi kaum. Tunku sedar bahawa kemasukan Singapura akan
menimbulkan keadaan tidak seimbang dari segi pecahan kaum di Malaysia. Ini
disebabkan lebih 75% penduduk Singapura adalah kaum Cina, sedangkan di
Tanah Melayu, orang Melayu hanya 49% dan selebihnya orang Cina dan India.
Keadaan ini akan menggugat kedudukan orang Melayu dalam jangka panjang.
Orang Melayu berkemungkinan akan hilang kedudukan istimewa dan hak mereka
akan dicabar oleh kaum Cina. Tunku berpendapat adalah perlu Sabah, Sarawak
dan Brunei dimasukkan ke dalam penubuhan Malaysia.
5. Kerjasama Ekonomi antara wilayah
a. Sebelum penubuhan Malaysia kemajuan ekonomi antara Tanah Melayu,
Sabah, Sarawak, Brunei dan Singapura adalah tidak seimbang. Tanah Melayu,
Singapura dan Brunei lebih berkembang pesat akibat ramai pelabur Eropah telah
melabur di negeri-negeri berkenaan sedangkan ekonomi di Sabah dan Sarawak
masih mundur. Contohnya hasil ekspot bijih timah dan getah telah menyumbang
sumber pendapatan terbesar Tanah Melayu. Singapura telah berkembang pesat
dalam kegiatan perdagangan. Brunei pula kaya dengan hasil minyak. Oleh itu,
penubuhan Persekutuan Malaysia dijangka akan mewujudkan kerjasama dan
kesimbangan ekonomi yang menguntungkan kepada negeri-negeri berkenaan.
Kesimpulan
Kesimpulannya, pembentukan Gagasan Malaysia telah dapat menyekat
perkembangan pengaruh komunis di Tanah Melayu, Singapura , Sabah dan
Sarawak. Selain itu, pembentukan Gagasan Malaysia juga mempercepatkan
kemerdekaan Sabah dan Sarawak. Di samping itu, dapat membantu
perkembangan ekonomi di Sabah dan Sarawak.

SEJARAH 2 (Malaysia)STPM TEMA 3 Langkah-langkah kearah merdeka

Huraikan langkah-langkah ke arah kemerdekaan Tanah Melayu 1957
A. Pengenalan ( 2/3 Markah)
- proses kemerdekaan dipercepat oleh darurat.
- Parti Perikatan di bawah pimpinan Tunku Abdul Rahman telah memainkan peranan utama
dalam merundingkan kemerdekaan.
- Tanah Melayu mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos tanpa pertumpahan darah.
B. Isi ( 20 Markah)
1. Sistem Ahli
- bertujuan memberi peluang kepada rakyat tempatan mendapat latihan pentadbiran.
- Ahli-ahlinya dilantik oleh Pesuruhjaya Tinggi British atas perkenan Majlis Raja-Raja Melayu
dengan nisbah 5( orang tempatan ) : 4 ( Pegawai Kanan British )
- Ahli-ahlinya di bawah kuasa Pesuruhjaya Tinggi
- AHli bertaraf menteri dan diberi portfolio.
- Contoh Ahli : Dato Onn ( Hal Ehwal Dlm Negeri ) , EEC Thuraisingan (Pelajaran) Tunku
Yaakob ( Pertanian dan Perhutanan ),Lee Thiang Keng ( Kesihatan ) , Dato Mahmud Mat (
Tanah,Perlombongan dan Perhubungan )
2. Pilihanraya Majlis Perbandaran 1951-1952
- bertujuan memberi peluang kepada rakyat memilih pemimpin mereka di peringkat tempatan.
- Merupakan latihan demokrasi berparlimen.
- Pilihanraya tempatan pertama : Pulau Pinang 1951.
- Parti Radikal memenangi 6/9 kerusi yang dipertandingkan.
- Pilihanraya bagi Majlis Perbandaran Kuala Lumpur 1952,Pakatan UMNO- MCA memenangi
9/12 kerusi.IMP : 2 kerusi,1 kerusi dimenangi calon bebas.
- rakyat diberi peluang menjalankan tanggungjawab mereka ke arah berkerajaan
sendiri.
3. Pilihanraya Persekutuan 1955 ( 4 m )
- 1954,Jawatankuasa Pilihanraya ditubuhkan oleh British.
- 52 kerusi Majlis Perundangan Persekutuan akan dipilih melalui pilihanraya.
- Parti yang bertanding : Parti Perikatan,Parti Buruh,Parti Negara,PAS,Parti Prifresif Perak.
- Parti Perikatan memenangi 51/52 kerusi, 1 kerusi oleh PAS.
- Kemenangan besar terletak pada kerjasama,kompromi dan tolak ansur antara UMNO,MCA
dan MIC ; faktor kepimpinan dan manifesto yang menarik.
- Antaranya : merdeka dalam 4 tahun,tamatkan darurat secepat mungkin,melindungi institusi
raja Melayu,meningkatkan taraf sosio-ekonomi orang Melayu
- kemenangan memberi mandate kepada Parti Perikatan untuk membentuk kerajaan
dan kabinet baru ; seterusnya memulakan rundingan dengan British tentang
kemerdekaan
4. Rundingan Kemerdekaan
- Rombongan Kemerdekaan dihantar ke London
- Terdiri daripada wakil raja dan Parti Perikatan
- Diketuai Tunku Abdul Rahman
- Beberapa persetujuan dicapai.Antaranya :
a. kemerdekaan pada 31 Ogos 1957
b. menjalankan pemerintahan secara demokrasi
c. British mendapat hak menenpatkan tentara di Tanah Melayu
d. Sebuah badan khas ditubuhkan untuk menggubal perlembagaan Tanah Melayu
- kepulangan rombongan disambut secara meriah di padang Bandar Hilir Melaka
5. Suruhanjaya Reid
- ditubuhkan 1955,dipengerusikan Lord Reid.
- Anggota lain : Sir Ivor Jennings,Sir William Mckell,B Malik dan Tuan Abdul Hamid
- Telah bersidang 118 kali dan menerima 131 memorandum daripada pertubuhan
dan individu.
- Memorandum Majlis Raja-Raja Melayu dan Parti Perikatan mendapat pertimbangan utama
kerana bersifat tuntutan bersama semua kaum dan dianggap sebagai Pakatan Murni.
- pindaan yang berkaitan dengan isu bahasa,agama,kedudukan raja-raja
Melayu,kedudukan istimewa orang Melayu,kerakyatan jus soli dibuat dan mendapat
penyelesaian yang sewajarnya hasil tolak ansur dan permuafakatan antara kaum.
- rang perlembagaan ditandatangani oleh Majlis Raja-Raja Melayu dan Pesuruhjaya
Tinggi 5 Ogos 1957. dan diluluskan oleh MPP 15 Ogos 1957.
C. Penutup ( 2/3 Markah )
- pengisytiharan kemerdekaan dibuat di Stadium Merdeka 31 Ogos 1957
- Bendera Union Jack diturunkan 30 Ogos tengah malam
- Kemerdekaan Tanah Melayu dicapai secara perundingan .
- Kemerdekaan yang dicapai secara aman membolehkan Tanah Melayu mencapai kejayaan
politik,ekonomi dan sosial selepas kemerdekaan.

SEJARAH 2 (Malaysia)STPM TEMA 3

CIRI-CIRI PERBEZAAN MALAYAN UNION 1946 DAN PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU 1948
Terdapat perbezaan yang jelas antara Malayan Union dengan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu. Berikut adalah ciri-ciri yang terdapat pada keduanya.

4.1 Ciri-ciri Malayan Union
Antara ciri-ciri yang dicadangkan dalam Malayan Union ialah (Mardiana Nordin dan Hasnah Hussiin 2005:52; Asnarulkhadi Abu Saman dan Jayum A.Jawan 1997: 51; Zaid Ahmad et.al 2006: 47-48):

1. Ia terdiri daripada sembilan buah negeri Melayu, Pulau Pinang dan Melaka disatukan di bawah pemerintahan Gabenor British. Gabenor ini dibantu oleh Majlis Mesyuarat Persekutuan dan Majlis Undangan Persekutuan.
2. Malayan Union diketuai oleh seorang Gabenor yang diberi kuasa penuh terhadap perkhidmatan awam. Beliau dibantu oleh sebuah Majlis Mesyuarat Undangan dan Majlis Kerja.
3. Kuasa raja-raja Melayu dihapuskan dan baginda diberikan peranan sebagai penasihat Gabenor dan Ketua Majlis Penasihat Melayu. Sultan hanya sebagai satu gelaran dan mereka hanya bersuara dalam soal yang menyentuh agam Islam dan adat resam Melayu.
4. Kerakyatan adalah berdasarkan prinsip jus soli iaitu kerakyatan Tanah Melayu diberikan kepada:
a. Orang asing yang berumur 18 tahun ke atas dan telah bermastautin di Tanah Melayu atau Singapura selama 10 tahun daripada 15 tahun sebelum 15 Februari 1942 akan diberi kerakyatan
b. Semua orang yang dilahirkan di Tanah Melayu selepas penubuhan Malayan Union. Kanak-kanak yang berumur bawah 18 tahun yang ibu bapanya warganegara turut diberi kerakyatan.
5. Kerakyatan melalui permohonan diberikan kepada golongan berikut:
a. Mereka yang bermastautin selama lima tahun daripada lapan tahun terdahulu semasa permohonan dibuat
b. Berkelakuan baik dan boleh bertutur dalam bahasa Inggeris atau bahasa Melayu
c. Mengangkat sumpah taat setia dan berjanji untuk kekal bermastautin di Malayan Union atau Singapura.
6. Singapura tidak dimasukkan ke dalam Malayan Union tetapi dikekalkan sebagai tanah jajahan Inggeris dengan mempunyai Gabenor dan Majlis Mesyuarat Undangan yang berasingan.
Kesimpulannya, cadangan pembentukkan Malayan Union ini jelas merugikan masyarakat Melayu terutama dari segi kerakyatan melalui prinsip jus soli. Malayan Union kemudiannya mendapat tentang hebat daripada orang Melayu dan sebahagian kecil sahaja dari orang bukan Melayu. Antara sebab-sebab penentangan ialah (Mardiana Nordin dan Hasnah Hussiin 2005:52-53):
a. Kehilangan kedaulatan raja-raja
b. Pemberian kewarganegaraan secara jus soli. Ia akan menjejaskan majoriti orang Melayu yang akhirnya menjejaskan ekonomi dan politik mereka serta hak istimewa Melayu juga terancam.
c. Malayan Union digubal tanpa meminta pandangan orang Melayu
d. Cara Sir Harold Mac Michael mendapatkan tanda tangan raja-raja Melayu tidak disukai. Beliau dikatakan menggunakan kekasaran dan paksaan.

4.2 Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1948
Malayan Union kemudiannya mendapat tentangan hebat orang Melayu daripada seluruh Tanah Melayu bermula dari Johor hingga ke utara tanah air. Respon daripada penubuhan Malayan Union ini juga UMNO kemudiannya ditubuhkan pada 11 Mei 1946, bukan sahaja menentang Malayan Union tetapi juga berjuang untuk menuntut kemerdekaan. Namun pihak British tetap isytiharkan Malayan Union pada 11 April 1946 namun dipulaukan oleh orang Melayu. Melihat kepada penentangan yang hebat itu Inggeris akhirnya membubarkan Malayan Union kerana yakin tanpa sokongan orang Melayu ia tidak akan berjaya. Malayan Union kemudiannya digantikan dengan Persekutuan Tanah Melayu.
4.2.1 Penubuhan Jawatankuasa Kerja 1946
Bulan Julai 1946 kerajaan British telah menubuhkan satu Jawatankuasa Kerja untuk menggubal perlembagaan baru bagi menggantikan Perlembagaan Malayan Union. Antara ciri jawatankuasa ini ialah:
a. terdiri daripada 4 wakil raja-raja Melayu, 2 wakil UMNO dan 6 pegawai British
b. Jawatankuasa ini bertanggung jawab merangka sebuah perlembagaan baru yang boleh diterima oleh orang Melayu
c. British menubuhkan pula Jawatankuasa Perundingan pada Disember 1947- terdiri daripada orang Eropah, Cina dan India, tujuannya untuk dapatkan orang bukan Melayu mengenai perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu.

4.2.2 Ciri-ciri Perlembagaan Persekutuan
Persekutuan Tanah Melayu diisytiharkan pada 1 Februari 1948. Antara ciri-ciri Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1948 ialah (Mardiana Nordin dan Hasnah Hussiin 2005: 54-55; Zaid Ahmad et.al 2006: 50-51):

1. Sembilan buah negeri Melayu serta Pulau Pinang dan Melaka terlibat di dalam Persekutuan. Namun Singapura kekalkan dibawah jajahan British.
2. Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu akan diketuai oleh Pesuruhjaya Tinggi British dan dibantu oleh Majlis Undangan Persekutuan dan Majlis Mesyuarat Kerajaan Persekutuan.
3. Majlis Mesyuarat Persekutuan akan dianggotai oleh 17 ahli iaitu 7 ahli majlis rasmi, 7 ahli tidak rasmi dan 3 ahli ex-officio.
4. Majlis Undangan Persekutuan dipengerusikan oleh Pesuruhjaya Tinggi yang terdiri daripada:
a. 14 ahli rasmi
b. 9 orang Yang Dipertua Majlis Undangan Negeri
c. 2 wakil Majlis Mesyuarat Negeri Melaka dan Pulau Pinang
d. 50 ahli tidak rasmi yang mewakili kaum-kaum asing
5. Sultan-sultan diberi semula hak dan kuasa memerintah tetapi dengan nasihat Majlis Mesyuarat Negeri dan Majlis Undangan Negeri.
6. Syarat kewarganegaraan diketatkan iaitu seseorg pemohon mestilah lahir di Tanah Melayu dan telah bermastautin selama 8 – 12 tahun. Seorang pemohon asing mestilah bermastautin selama 15 tahun . Umur minimum bagi kedua-dua situasi tersebut adalah 18 tahun dan mempunyai pengetahuan Bahasa Melayu yang baik.
7. Orang Melayu diberi hak keistimewaan sebagai kaum bumiputera dan mempunyai perwakilan terbesar dalam Kerajaan Persekutuan dan Negeri.
8. Jawatan Menteri Besar diwujudkan untuk menggantikan jawatan residen British dan kuasa kerajaan negeri diperluaskan meliputi kewangan, kesihatan dan kerajaan tempatan.

Berdasarkan Perlembagaan Persekutuan 1948 ini, kedaulatan raja-raja Melayu dipertahankan walaupun tiada lagi kuasa mutlak. Malah syarat kewarganegaraan juga diperketatkan bagi menjaga hak keistimewaan orang Melayu. Dengan pengisytiharan Persekutuan Tanah Melayu pada 1 Februari 1948 ini British kemudiannya menubuhkan Majlis Mesyuarat Kerja Persekutuan dengan tujuan memberi latihan dan pengalaman kepada rakyat tempatan kepada sistem demokrasi dan berkerajaan sendiri. Dalam usaha merintis kemerdekaan, pilihan raya bandaran kemudiannya dilaksanakan bagi memberi pengalaman kepada sistem dan perjalanan pilihan raya. UMMNO, MCA dan MIC kemudiannya bergabung membentuk Perikatan.

SEJARAH 2 (Bahagian B)STPM TEMA 1

Bincangkan dasar tutup pintu di negara China, Jepun, dan Siam.
Pengenalan
 Negara-negara China, Jepun dan Siam mengamalkan dasar tutup pintu
sehingga pertengahan abad ke-19. Ini bermakna dasar tutup pintu bermaksud
tiada ataupun hubungan terhad sahaja dengan dunia luar.
 Ketiga-tiga Negara tersebut mengamalkan dasar tutup pintu dengan
menghalang kemasukan pedagang luar atas sebeb-sebab tertentu.
China
 Pada abad ke-16, Negara China mengadakan hubungan yang terbatas dengan
barat. Contohnya orang Portugis dibenarkan masuk ke Macao dan Canton
sahaja. Maharaja China membenarkan mubaligh kristian menjalankan
penyebaran agama kristian. Semasa pemerintahan Maharaja Yung Cheng
berlaku perselisihan dengan mubaligh kristian. Oleh itu mubaligh tidak
dibenarkan masuk ke China. China amalkan dasar tutup pintu pada zaman
pemerintahan Manchu.
 China menganggap Negara mereka sebagai “Middle Kingdom”, berdasarkan
pandangan Kung Fu Tze China sebagai pusat peradaban dunia, manakalan
Negara luar tidak mempunyai peradaban. China menganggap maharaja China
sebagai anak syurga dan pemerintah universal. Oleh itu China enggan
menjalankan hubungan diplomatic atas dasar persamaan taraf dengan dunia
luar. Semua utusan barat sebagai pembawa ufti dan harus sujud dihadapan
maharaja mereka.
 China sebagai Negara pertanian dan bersikap anti-perdagangan. Oleh itu
China tidak memerlukan barangan luar kerana sumber mereka mencukupi.
Walau bagaimana pun, China membuka pelabuhan Canton kepada pedagang
asing. Perdagangan di Canton dijalankan dengan pelbagai sekatan, contohnya:

urusan perdagangan mesti melalui Co-hong, keluarga tidak dibenarkan dibawa
ke Canton.
Jepun
 Sebelum penubuhan Keshogunan Tokugawa, pedagang dan mubaligh asing
dibenarkan masuk ke Negara Jepun. Terdapat bangsa Portugis, Sepanyol,
British dan Belanda di pelabuhan-pelabuhan Jepun. Orang Jepun kemudian
curiga terhadap mereka. Kebencian semakin menebal dengan berita-berita
berkenaan penjajahan orang Eropah.
 Kegiatan mubaligh Kristian di Jepun telah merungsingkan pemerintah,
masyarakat kristian semakin bertambah di Jepun. Golongan ini telah
mengasingkan diri daripada kawalan kerajaan pusat, ini menyebabkan
pemerintah Jepun murka apabila masyarakat kristian memutuskan hubungan
dengan masyarakat Jepun bukan kristian. Jepun bimbang dengan tindak
tanduk kerana mencemar kebudayaan Jepun.
 Tahun 1638, Shogun Tokugawa mengamalkan dasar yang lebih keras lagi ke
atas orang Kristian. Contohnya rakyat Jepun dilarang menjalinkan hubungan
dengan dunia luar terutama kuasa-kuasa Barat. Pedagang-pedagang asing
tidak dibenarkan berdagang di Jepun.
 Shogun Tokugawa yang mengambil alih kuasa dari Maharaja Jepun bimbang
atas sebarang kesan politik yang tidak diingini. Dasar tutup pintu diperkenalkan
untuk mengukuhkan kedudukannya supaya dapat menangani sebarang anasir
yang tidak puashati di Jepun khasnya Daimyo Tozama. Shogun bimbang
Daimyo Tozama akan meminta bantuan senjata dan askar dari luar.
 Seperti China, Negara Jepun sebuah negara pertanian tidak memerlukan
bekalan barangan dari Barat. Perdagangan tidak diperlukan kerana jepun
amalkan ekonomi sara diri.

Siam
 Kuasa Barat yang mula bertapak di Siam ialah Portugis diikuti oleh British,
Belanda dan Peranchis. Sehingga awal abad ke-19 Siam enggan menjalinkan
hubungan diplomatik dengan kuasa Barat, ini disebabkan Siam mempunyai
keperluan negara yang mencukupi kecuali senjata. Siam hanya memperolehi
barangan yang diperlukan dari negara China sahaja. Pada 1818, Rama II
mengadakan hubungan terhad dengan Barat.
 Hubungan yang terhad dengan kuasa Barat telah dijalinkan oleh Rama III, ini
disebabkan pergolakan politik yang berlaku di negara-negara jiran Siam seperti
Perang British-Burma I, Perang Candu I, dan Negeri-negeri Melayu Utara.
Negeri-negeri naungan Siam memaksa Rama III menjalinkan hubungan
dengan kuasa Barat khasnya British.
 Di akhir pemerintahan Rama III, hubungan dengan Barat tidak menguntungkan.
Baginda mengenakan sekatan perdagangan ke atas ekspot gula dan mengwal
input-input lain. Selepas 1940-1n, baginda amalkan dasar tutup pintu.
Kesimpulan
 Pemerintah di China, Jepun dan Siam mengamalkan dasar tutup pintu kerana
mereka dapat memenuhi keperluan negara. Ketiga-tiga buah negara merasa
bimbang akan campurtangan Barat dalam politik tempatan yang akan
menjejaskan kedaulatan mereka.
 Mereka juga bimbang agama dan budaya akan terhakis oleh agama dan
budaya Barat..

Huraikan susun lapis masyarakat feudal di China dan Jepun sebelum kedatangan
kuasa Barat.
Pengenalan
Susun lapis masyarakat feudal China, dan Jepun dibahagikan kepada golongan
pemerintah dan golongan diperintah. Golongan pemerintah terdiri daripada raja,
golongan bangsawan dan pembesar manakala golongan diperintah terdiri
daripada rakyat biasa.
ISI:
A. China
1. Maharaja
a. Lapisan teratas ialah maharaja
b. Maharaja berkuasa mutlak
c. Maharaja mendapat mandat memerintah dari syurga.
2. Bangsawan
a. Menduduki lapisan kedua selepas maharaja.
b. Terdiri daripada pembesar pusat, wilayah dan tempatan.
c. Dilantik dan ditauliahkan kuasa memerintah oleh maharaja.
d. Membantu maharaja dalam pentadbiran negara.
e. Pemilihan pembesar berdasarkan kelulusan Peperiksaan Awam.
f. Kuasa mereka dikawal oleh maharaja.
3. Golongan rakyat biasa.
a. Golongan Sarjana mempunyai kedudukan yang tinggi dan boleh menjadi
pegawai kerajaan berdasarkan kelulusan mereka dalam Peperiksaan Awam.
Rujukan Online – http://sejarahstpm.blogspot.com Page 18
b. Golongan petani dianggap sangat penting kerana mereka membekalkan
makanan.
c. Golongan Artisan/tukang mahir, mereka mempunyai kemahiran dalam bidang
tertentu seperti pertukangan besi, kraftangan, dan barangan tembikar.
d. Golongan pedagang- dianggap rendah tarafnya kerana perdagangan dianggap
satu pekerjaan yang hina.
e. Golongan hamba – lapisan paling bawah dalam susun lapis masyarakat feudal
di China.
B. Jepun
1. Maharaja menduduki lapisan paling atas.
a. Semasa pemerintahan Shogun Tokugawa, maharaja tidak mempunyai kuasa
kerana Shogun telah merampas kuasa maharaja.
b. Shogun merupakan pemerintah sebenar di Jepun pada ketika itu.
c. Shogun memerintah Jepun menerusi sistem pembesar feudal.
2. Pembesar
a. Pembesar feudal iaitu Daimyo, menduduki lapisan selepas Shogun.
b. Terdapat Daimyo Shimpan, Fudai dan Tozama.
c. Daimyo Shimpan terdiri daripada ahli keluarga Tokugawa, ditempatkan di
kawasan strategik.
d. Daimyo Tozama ialah daimyo luar, dikawal ketat oleh Shogun kerana daimyo ini
tidak menyetujui pemerintah Shogun.
3. Pahlawan
a. Mereka digelar Samurai atau panglima jepun yang kuat, menduduki lapisan
selepas daimyo.
b. Samurai sangat setia kepada daimyo.
c. Samurai dilarang melibatkan diri dalam pekerjaan lain walaupun di masa aman.
Rujukan Online – http://sejarahstpm.blogspot.com Page 19
4. Petani
a. Petani menduduki lapisan selepas Samurai.
b. Memainkan peranan membekalkan beras kepada rakyat.
c. Mereka dikehendaki membayar 40-50% hasil keluaran beras mereka kepada
daimyo sebagai cukai tahunan.
5. Golongan Artisan
a. Meraka mahir dalam bidang pertukangan seperti membuat pedang dan
peralatan lain.
6. Golongan Pedagang
a. Menduduki lapisan paling bawah memandangkan Jepun menjalankan dasar
tutup pintu.
Kesimpulan
Masyarakat feudal China membenarkan mobiliti sosial, rakyat biasa boleh
menduduki jawatan yang tinggi dalam kerajaan jika lulus peperiksaan awam.
Berbanding dengan Jepun, masyarakat feudal Jepun tidak membenarkan mobiliti
sosial. Pembahagian golongan di Jepun dibuat berdasarkan warisan turuntemurun

SEJARAH 2 (Malaysia)STPM TEMA 2

Jelaskan sebab-sebab pengagihan kuasa pusat (Desentralisasi) dan langkah-langkah
ke arahnya di Negeri-negeri Melayu Bersekutu sehingga tahun 1939.
Pengenalan:
Menurut L.A.Mills, Desentralisasi didefinasikan sebagai “….. pemulangan kuasa
pentadbiran, perundangan dan kewangan secara berperingkat oleh kerajaan pusat
kepada kerajaan negeri. Pada masa yang sama juga, kerajaan pusat mengekalkan
kuasa yang cukup untuk menjaga keselarasan pentadbiran dan kestabilan
kewangan”.
Pembentukan Persekutuan 1896 telah mewujudkan satu sistem pemusatan kuasa
yang keterlaluan di tangan Residen Jeneral di Kuala Lumpur. Semua hal-ehwal
pentadbiran ditadbirkan di bawah jabatan-jabatan Persekutuan di Kuala Lumpur.
Dasar desentrlisasi disifatkan sebagai satu usaha untuk mengurangkan kuasa
kerajaan pusat dengan cara mengembalikan sebahagian daripada kuasa itu
kepada kerajaan negeri.
Isi-isi (10 m)
Sebab-sebab Desentralisasi:
Rasa tidak puas hati Sultan - Sultan-sultan telah kehilangan kuasa politik,
kedudukan mereka seperti patung sahaja. Di samping itu juga Majlis Mesyuarat
Negeri juga tidak mempunyai kuasa ke atas perbelanjaan awam, melantik,
menukarkan atau memecat pegawai dan menetapkan gaji tanpa persetujuan
daripada Residen Jeneral atau Gabenor.
Penyatuan Negeri Melayu Tidak Bersekutu dengan Negeri-negeri Melayu
Bersekutu.- Hasrat British untuk menggabungkan Negeri-negeri Melayu Bersekut
dengan Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu di bawah satu unit pentadbiran.
Raja-raja di Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu (Kedah, Kelantan, Terengganu
dan Johor enggan menyertai persekutuan tersebut kerana Raja-raja bimbang
dengan penyertaan mereka dalam persekutuan akan menyebabkan mereka akan
kehilangan kuasa politik seperti apa yang terjadi kepada Raja-raja Negeri Melayu
Bersekutu. British berharap dengan dasar desentralisasi akan dapat menarik
Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu untuk menyertai persekutuan.
Kemelesetan ekonomi dunia tahun 1920-an - Bertujuan untuk memulihkan
keadaan kewangan yang merosot di Negeri-negeri Melayu Bersekutu. Keadaan ini
bertambah meruncing apabila harga getah dan bijih timah jatuh sehingga
membawa kepada berlakunya krisis kewangan pada tahun-tahun 1921-1923.
Kerajaan British juga terlalu boros membelanjakan wang dengan membayar gaji
yang tinggi kepada para pegawai British. Dengan pengagihan kuasa kepada
negeri-negeri masing-masing maka perbelanjaan kerajaan pusat akan
berkurangan. Para pentadbir yang berkhidmat dalam sesebuah negeri itu akan
dibiayai oleh kerajaan negeri sendiri.
Perebutan kuasa antara Residen Jeneral dengan Pesuruhjaya Tinggi.-

Persaingan Sir Lawrence Guillemard (Persurujaya Tinggi) dengan Sir George
Maxwell (Residen Jeneral) telah membantut pentadbiran Kerajaan Persekutuan.
Pengagihan kuasa kerajaan Persekutuan kepada kerajaan-kerajaan negeri akan
dapat mengurangkan kuasa Residen Jeneral .
Sokongan orang Melayu untuk mengimbangi sikap anti-British.- Bertujuan
menyekat kegiatan politik bersikap anti-Eropah di kalangan orang Cina yang begitu
meluas. Desentralisasi dapat mengimbangkan kedudukan orang Cina dengan
orang Melayu.
Langkah-langkah ke arah Desentralisasi:
1. Semasa pemerintahan Sir John Anderson:
 Menubuhkan Majlis Mesyuarat Persekutuan 1909. Satu perjanjian
ditandatangani antara British dengan Sultan-sultan Melayu berkaitan keahlian
MPP dan bidang kuasa MPP serta Majlis Mesyuarat Negeri.
 Walaubagaimanapun, desentralisasi dalam erti kata sebenar tidak wujud
kerana Anderson telah memusatkan kuasa yang berlebihannya di tangannya.
2. Semasa pemerintahan Sir Lawrence Guillemard:
 Memulihkan DURBAR. Sultan-sultan tidak lagi menjadi ahli Majlis Mesyuarat
Persekutuan.
 Kedudukan Majlis Mesyuarat Negeri dipulihkan- diberi kuasa yang lebih dalam
soal kewangan.
 Hal berkaitan ketenteraan mesti mendapat persetujuan Majlis Mesyuarat
Negeri.
 Jawatan Ketua Setiausaha dihapuskan.
3. Semasa pemerintahan Sir Cecil Clementi Smith:
 Membubarkan Negeri-negeri Melayu Bersekutu dan membentuk satu kesatuan
menggabung semua negeri.
 Negeri-negeri diberi kuasa mentadbir semua jabatan kecuali Jabatan Keretapi,
Kastam dan Pos.
4. Cadangan Laporan Sir Samuel Wilson:
 Jawatan Ketua Setiausaha dihapuskan dan diganti Jawatan Setiausaha
Persekutuan yang pangkatnya lebih rendah dari Residen.
 Gabenor Negeri-negeri Selat dilantik sebagai Pesuruhjaya Tinggi bagi 9 buah
negeri Melayu dan dibantu oleh Setiausaha Persekutuan.
 Negeri-negeri Selat mempunyai Majlis Perundangan Negeri-negeri Selat.
 Majlis Perundangan Persekutan ditubuhkan di Kuala Lumpur.
 Majlis Mesyuarat Negeri diberi kuasa gubal undang-undang negeri sendiri.
 Pejabat kerajaan diletak di bawah kuasa Ketua Pejabat Persekutuan.
Kesimpulan: (2 m)

 Hasil laporan Samuel Wilson, dasar desentralisasi dilaksanakan secara
berperingkat mulai tahun 1934 hingga 1941.
 Namun ia tidak berjaya dilaksanakan sepenuhnya ekoran kurangnya sokongan
daripada Raja-raja Melayu dan masyarakat tempatan serta meletusnya Perang Dunia Kedua

SEJARAH 2 (Malaysia)STPM TEMA 1

Huraikan bentuk pentadbiran masyarakat Melayu sebelum campur tangan
British di Tanah Melayu.
PENDAHULUAN
Pentadbiran di Negeri-negeri Melayu sebelum campur tangan British dibahagikan
kepada pentadbiran peringkat negeri, daerah dan kampung.
Unit politik tertinggi ialah negeri – diketuai raja/sultan/YDP Besar
Unit kedua ialah daerah – diketuai seorang pembesar daerah.
Unit terkecil ialah kampung – diketuai seorang penghulu/penggawa.
ISI
Peringkat Negeri
 Merupakan unit pentadbiran tertinggi dan terbesar.
 Kuasa tertinggi dipegang oleh Sultan/ Raja/ Yang di Pertuan Besar.
 Sultan/raja berkuasa mutlak. Contoh: Menjatuhkan hukuman bunuh.
 Sultan/raja menjalankan pemerintahan dengan dibantu oleh pembesarpembesar.
Pembesar menjadi tulang belakang dalam menjalankan pentadbiran
peringkat negeri.
 Sultan/raja dibantu oleh Raja Muda/Putera Mahkota.
 Sultan/raja mempunyai daulat dan tulah. Rakyat yang menderhaka akan
terkena tulah.
 Diperkukuh dengan penggunaan bahasa, warna: Payung kuning untuk kerabat
dan payung putih untuk raja, alat-alat kebesaran, alat muzik dan cop mohor.
 Perlantikan Sultan/Raja:
 Sistem perwarisan takhta di kebanyakan negeri-negeri Melayu. Contoh:
Perak – Sistem perlantikan Sultan berbeza sedikit daripada negeri-negeri
Melayu yang lain, melalui Sistem Penggiliran (Raja Di Hilir, Raja
Bendahara, Raja Muda, Sultan).
 N.Sembilan – perlantikan dari pada bawah ke atas (demokrasi), Perut-
Buapak-Lembaga-Undang-Yang Dipertuan Besar. Kuasa tertinggi ialah
Yang Di Pertuan Besar dibantu 4 orang Undang – Sg Ujung, Rembau,
Jelebu dan Johol.
 Kedah – Gelaran berbeza, pembesar memakai gelaran Tunku Bendahara
dan Tunku Temenggung.
Peringkat Daerah
 Unit pentadbiran yang kedua terbesar. Sesebuah negeri dibahagikan kepada
beberapa buah daerah untuk memudahkan urusan pentadbiran
 Pembesar daerah diberi surat tauliah yang bercop mohor oleh Sultan/Yang
Dipertuan Besar.
 Jawatan pembesar akan diwarisi secara turun temurun.
 Pembesar mesti menunjukkan taat setia kepada sultan seperti menghadiri
istiadat pertabalan, Adat menjunjung Duli.
Rujukan Online – http://sejarahstpm.blogspot.com Page 8
 Pembesar perlu menjaga keamanan dan memungut cukai di kawasan
pegangannya yang dikenali sebagai kawasan pemakanan.
 Pembesar mempunyai pengikut atau anak buah dari kalangan masyarakat
yang tinggal di kawasannya. Jumlah pengikut menentukan kedudukan dan
pengaruh seseorang pembesar.
 Tugas-tugas pembesar daerah:
 Memungut cukai dan menyerahkan sebahagian daripada cukai kepada
pusat sebagai taat setia pembesar.
 Menyediakan tentera (kerahan)
 Menyediakan kerahan tenaga
 Menjaga keamanan dan keselamatan masyarakat dalam daerahnya.
 Mengadili dan menjatuhkan hukuman kecuali hukuman bunuh kepada
pesalah yang melakukan jenayah.
 Menjunjung Duli atau mengadap raja pada Hari Raya.
Peringkat Kampung
 Unit pentadbiran paling kecil.
 Ditadbir oleh pembesar daerah yang dilantik oleh Sultan daripada kalangan
keluarga baik-baik. Contoh: Penghulu atau Tok Kweng di Kelantan.
 Penghulu masih berada di bawah kawalan pembesar daerah walaupun
mempunyai surat tauliah daripada Sultan.
 Menjadi perantara antara penduduk dengan pembesar daerah.
 Tugas-tugas penghulu:
 a. Memungut cukai
 b. Menjaga keamanan kampung
 c. Mengendalikan dan menyelesaikan masalah yang timbul
 d. Membekalkan tenaga tentera (kerahan) semasa peperangan
 e. Mendapatkan tenaga buruh.
 f. Memastikan rakyat di kampungnya taat setia kepada Sultan.
 KESIMPULAN
 Sistem pentadbiran Melayu tradisional sebelum campur tangan British
membuktikan wujudnya satu sistem pentadbiran yang sistematik.
 Sistem pentadbiran masyarakat Melayu mengalami perubahan drastik selepas
campur tangan British 1874 yang telah menghakis kuasa raja dan pembesarpembesar
Melayu khususnya dalam bidang politik dan ekonomi.

SEJARAH 2 (Malaysia)STPM TEMA 1

Bincangkan peranan pembesar di Tanah Melayu sehingga abad ke-20.
Pengenalan
Pembesar merupakan golongan kedua yang penting selepas Sultan. Merupakan
sekumpulan pegawai yang membantu Sultan atau raja menjalankan pentadbiran di
peringkat negeri dan daerah. Sistem pembesar yang diamalkan di Negeri-negeri
Melayu berasaskan sistem Pembesar Empat Lipatan yang diwarisi daripada
Kesultanan Melayu Melaka. Diamalkan di negeri Melayu seperti Pahang, Perak,
Selangor dan Johor. Sistem pembesar di Negeri Sembilan berbeza dengan negerinegeri
Melayu lain kerana dipengaruhi oleh Adat Perpatih.
ISI
1. Sebelum campurtangan British
a. Orang kedua penting selepas Sultan. Menjadi penasihat utama Sultan
b. Orang yang sangat taat dan menjadi orang kepercayaan Sultan. Diberi
surat tauliah, sebilah pedang, cop mohor dan daerah pegangan
i. Sebagai pemangku Sultan ketika Sultan keluar negeri
ii. Ketua pentadbir awam dalam semua urusan pentadbiran negeri
iii. Bertanggungjawab ke atas hal ehwal perhubungan luar negara
iv. Mengetuai urusan Sultan ke seberang laut
v. Ketua tentera laut dan mempertahankan negara daripada serangan
musuh dari laut (Laksamana)
vi. Mengetuai angkatan tentera semasa peperangan
vii. Penentu sukatan dan timbang yang betul
viii.Ketua polis dan menjaga keselamatan (Temenggong)
ix. Pengawal peribadi Sultan
x. Menjaga perbendaharaan negara dan mengawasi pungutan cukai
xi. Pegawai kastam
xii. Menyimpan dan mengagih hasil-hasil negeri dan hal-hal istana
xiii.Ketua adat istiadat dan upacara rasmi istana terutama jamuan
xiv.Mengadili dan menghakimi kes-kes jenayah dan sivil kecuali
hukuman bunuh
xv. Menjadi tunggak sesebuah negeri bagi membantu Sultan melicinkan
urusan pentadbiran dan pemerintahan..
 Menjaga dan mengekalkan keamanan jajahannya
 Memungut cukai
 Menyediakan kerahan tenaga
 Menyelesaikan masalah dan mengadili kes-kes kecuali yang
melibatkan hukuman bunuh
Rujukan Online – http://sejarahstpm.blogspot.com Page 6
2. Selepas campurtangan British
i. Hilang kuasa dan hak untuk memungut cukai kerana diambil alih oleh
Residen atau wakil.
ii. Hilang sumber pendapatan utama. British memberi elaun/ gaji sebagai
ganti rugi
iii. Hilang kuasa politik sebagai penasihat Sultan dalam Majlis Penasihat
Sultan
iv. Hilang kuasa kehakiman, diambil alih oleh Majisteret British
v. Hilang kuasa mentadbir wilayah yang diambil alih oleh Pegawai Daerah
British
vi. Penghulu merupakan pegawai bergaji dan boleh dinaikkan pangkat dan
ditukarkan ke kampung lain. Hak dan tanggungjawab penghulu tertakluk
di bawah undang-undang negeri
KESIMPULAN
Berlaku penentangan kerana pembesar tidak puas hati seperti penentangan Dato’
Maharaja Lela di Perak, Dato’ Bahaman di Pahang, Tok Janggut di Kelantan dan
lain-lain. Walaupun hilang hak dan kuasa dalam politik, golongan pembesar masih
lagi berpengaruh, dihormati dan menjadi sumber rujukan utama para pengikut dan
masyarakat.

SEJARAH 2 (Bahagian B)STPM TEMA 2

Peluasan kuasa asing menyebabkan wujudnya perubahan sistem pentadbiran dan pemerintahan. Jelaskan dan buktikan kenyataan ini berdasarkan keadaan  di Burma dan Jepun.

a.                    Burma

1.        Perubahan istem pemerintahan – 1885 jatuhnya dinasti konbaung à hilang kekuasan raja dan pengaruh golongan sangha à hilang jawatan dan taraf à sama dengan masyarakat bawahan à jatuhkan maruah.

2.        Sebagai ganti à wujud jawatan Pesuruhjaya - Residensi,Tim.Pesuruhjaya - pegawai daerah, hakim, polis dan jawatan awam dalam perkhidmatan awam à dikuasai Barat dan orang India à kelulusan sekular. Yg tinggal hanya institusi myothugyi à yang diwakilkan untuk kutip cukai.

3.        Jawatan Wungyi, wundauk, pegawai Istana, majlis hlutaw dihapuskan.

4.        Pentadbiran Burma duduk dibawah pentadbiran India.

5.        Seorang penasihat Burma diletakkan di India selepas Perang Inggeris-Burma 1. Burma juga terima penasihat Inggeris.

6.        Undang-undang barat diperkenalkan – kuasa raja hilang.

7.        Pentadbiran pencukaian dan tanah ikut sistem Inggeris seperti di India à bayar cukai dengan wang.

8.        Pentadbiran pendidikan ikut sistem sekular bukanya letak di biara Budhhaà jawatan yang hendak diisi mesti lulus sistem pendidikan sekular.

b.                   Jepun

                                       i.                              Maharaja berkuasa à Shogun hilang kuasa.

                                      ii.                              Wujud diet( parlimen) à parti politik,Seiyukai dan kenseikai, Menseito dan pilihan raya à pengundinya mereka yang bayar cukai à golongan kaya.

                                    iii.                              Diet berfungsi sebagai penggubal undang-undangà wujud perlembagaan Jepun

                                    iv.                              Perubahan undang-undang à ikut sistem barat à diakui oleh barat dan terima undang-undang Jepun.

                                     v.                              Ideologi demokrasi dalam lingkungan oligarki.

                                   vi.                              Pentadbiran tentera ikut sistem barat à tentera jalan kaki : Jerman, tentera laut : British. Teknologi : USA.